Zygmunt Pejsak
Państwowy Instytut Weterynaryjny – Państwowy Instytut Badawczy w Puławach
Zakłady utylizacyjne – ważne ogniwo w systemie zwalczania ASF
Od wykrycia pierwszego przypadku afrykańskiego pomoru świń (ASF) w Polsce (14.02.2014 r.) minęły prawie 4 lata. W tym okresie wiedza na temat krążącego w Polsce i wschodniej części Europy wirusa ASF (ASFV) i epidemiologii tej groźnej choroby uległa istotnemu poszerzeniu, a w dużym stopniu także weryfikacji.
Czterdzieści cztery miesiące naszych doświadczeń z ASF w Polsce wskazuje, że proces uwolnienia kraju od ASFV może być długotrwały – trwający latami. Dzisiaj, można stwierdzić, że zasadniczym celem wielokierunkowych działań instytucji zaangażowanych w program eradykacji ASFV powinno być niedopuszczenie do rozwlekania ASFV w populacji świń, ograniczenie szerzenia się tej choroby wśród dzików i zmniejszenie do minimum obszarów dotkniętych tą chorobą. Jak na razie żadnego z wytyczonych celów nie udało się nam osiągnąć. Co gorsza, analiza sytuacji epizootycznej w kolejnych kwartałach od pierwszego przypadku ASF w Polsce wskazuje, że dynamika szerzenia się tej choroby zarówno w populacji dzików jak i świń rośnie (tab. 1).
Zwiększa się również obszar występowania ASF w Polsce porównanie wielkości stref – III, II i I w sierpniu 2015, 2016 i 2017 uwidacznia zakres zmian w omawianym parametrze (ryc. 1).
Szczególnie gwałtowny przyrost liczby przypadków i ognisk zarejestrowano w naszym kraju od 7.06. br. kiedy to stwierdzono 2 kolejne ogniska ASF – 24 i 25. Pierwsze z nich w gminie Biała Podlaska, powiat Biała Podlaska i drugie w gminnie Trzcianne powiat Mońki. Od tego momentu do chwili obecnej (5.09.2017 r.) zarejestrowano w Polsce w sumie 70 kolejnych ognisk ASF. Liczba przypadków omawianej choroby w tym samym okresie sięga około 150.
Analiza przyczyn gwałtownego wzrostu liczby ognisk i przypadków ASF wskazuje, że zasadniczym powodem pojawiania się kolejnych ognisk jest nieprzestrzeganie przez właścicieli zwierząt podstawowych zasad bioasekuracji, a w odniesieniu do rosnącej liczby przypadków, zbyt duża gęstość wolno redukowanej populacji dzików. Ogólne dane, z wywiadów dotyczących źródeł wirusa i wektorów umożliwiających szerzenie się epizootii ASF przedstawiono w tabeli 2…
