Mariusz Soszka

Doradca żywieniowy, Ostrówek

Zagrożenia zawiązane z występowaniem mykotoksyn (cz. 1)

Obecność substancji niepożądanych w materiałach paszowych negatywnie wpływa na bezpieczeństwo biologiczne pasz podawanych zwierzętom, prowadząc do występowania u nich zaburzeń homeostazy ogólnej lub narządowej, co z kolei decyduje o obniżeniu zdrowotności i efektów produkcyjnych uzyskiwanych w stadzie. Do najczęściej występujących w materiałach paszowych i mieszankach paszowych substancji niepożądanych należą mykotoksyny.

Termin „mykotoksyna” wywodzi się od słów: greckiego „mycos” – grzyb oraz łacińskiego „toxicum” – trucizna. Mykotoksyny stanowią toksyczne, wtórne metabolity niektórych gatunków grzybów strzępkowych, należących głównie do rodzajów Aspergillus, Penicillium oraz Fusarium i produkowane są zazwyczaj po zakończeniu fazy stacjonarnej wzrostu grzyba. Z uwagi na naturalną obecność grzybów na materiałach paszowych pochodzenia roślinnego nikogo nie dziwi fakt, że można je znaleźć na nasionach.

Grzyby wytwarzające mykotoksyny najczęściej charakteryzują się wysoką odpornością i dużymi możliwościami adaptacyjnymi. Posiadają również zdolność do metabolizowania różnorodnych substratów i rozwoju w szerokim zakresie warunków środowiskowych, w tym wysokiej i niskiej temperaturze oraz szerokim zakresie pH.

Pod względem chemicznym mykotoksyny zaliczane są w większości do węglowodorów aromatycznych, a niektóre do węglowodorów alifatycznych. Stanowią związki niskocząsteczkowe, a więc charakteryzują się niską masą cząsteczkową (M < 1,5 kDa) oraz słabymi właściwościami polarnymi, co w połączeniu z rozbudowaną strukturą chemiczną decyduje o ich odporności na czynniki środowiskowe oraz braku lub słabych właściwościach immunogennych…